Χρόνια Πολλά σε όλες της Γυναίκες.

...Στις αγωνίστριες του αγώνα για τα δικαιώματα της Γυναίκας

«Σήμερα κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει το γυναικείο ζήτημα, οποιαδήποτε γνώμη κι αν έχει γι' αυτό. Η φωνή της Γυναίκας, παράπονο, θρήνος, διαμαρτυρία, γεμίζει την ατμόσφαιρα κι ολοένα γίνεται πιο δυνατή και πιο επίμονη. Φτάνει σε εμάς από τα βάθη των αιώνων κι από τα πέρατα του κόσμου. Καμία δύναμη δεν μπορεί πια να επιβάλει σιγή στην επιτακτική αυτή κραυγή. Το κίνημα της Γυναίκας δεν είναι τώρα το δειλό και ντροπιασμένο άπλωμα του χεριού που ζητιανεύει. Δεν είναι ένα φαινόμενο σπασμωδικό και περαστικό, ούτε είναι κάτι που προκάλεσαν ορισμένες τοπικές συνθήκες. Είναι ένα κίνημα που από καιρό δυνάμωνε υποσυνείδητα. Όμοια με ένα ποτάμι, που αθώρητα πληθαίνουν τα νερά του κάτω από τη γη, ξεχύθηκε τώρα κι απλώθηκε στον κόσμο όλο.

«Τι είναι το παγκόσμιο αυτό κίνημα, από πού πηγάζει κι από πού αντλεί την τεράστια δύναμή του; Σε αυτό νομίζω πως ξεχωρίζει καθαρότατα μια υποσυνείδητη τάση της κοινωνίας να οργανωθεί επάνω σε νέες βάσεις οικονομικές με την πλατύτητα σημασία της λέξης, στην αρχή, ότι είναι ανάγκη να καλλιεργηθούν εντατικά όλες οι δυναμικότητες του ατόμου για ωφέλεια του κοινωνικού συνόλου. Μια τέτοια απόδοση από κάθε άτομο δεν μπορεί ποτέ να κατορθωθεί, όταν καταδικάζεται σε παθητική στάση μια ολόκληρη τάξη της κοινωνίας ή ένα από τα δύο φύλα, αλλά μονάχα με το ξύπνημα της αυτενέργειας σε κάθε άτομο.

Κάθε άτομο πρέπει να νιώσει καθαρά πως είναι κέντρο του συνόλου, μα πως κι όλα τα άτομα είναι όμοια κέντρα, πως έχουν όλα τις ίδιες ευθύνες και τα ίδια δικαιώματα και προς το σύνολο και προς τον εαυτό τους και πως μόνο με την τέλεια ισορροπία μεταξύ ατόμων και συνόλου μπορεί να φτάσει η κοινωνία στην ανωτάτη εξέλιξή της και σε μιαν αληθινή ευδαιμονία. Καμιά καταπίεση, καμιά εκμετάλλευση μιας τάξης από την άλλη, ενός φύλου από το άλλο. Αυτή είναι η γενική αρχή που φανερώνεται με διάφορες μορφές με τον αγώνα του προλεταριάτου από τη μια μεριά, με το φεμινιστικό κίνημα από την άλλη.

«Σχετικά με τη γυναίκα, η κοινωνική αυτή ανάγκη παρουσιάζεται πρώτα-πρώτα σαν μια αόριστη ανησυχία. Είναι η ανησυχία μιας ύπαρξης που ζητεί να εκδηλωθεί ολοκληρωτικά, ακέρια, με ολόκληρο τον ψυχικό της κόσμο, συναίσθημα, διανόηση, βούληση.

Από τη στιγμή που πρωτοφανέρωνει αυτή η ανησυχία, αρχίζει ο αγώνας. Η ίδια η Γυναίκα το αγνοεί. Ανησυχεί, στενοχωριέται, αλλά δεν βλέπει πουθενά διέξοδο. Όταν η πίεση καταντήσει ανυπόφορη, τότε πια ξυπνά μέσα της η ανάγκη να αντιδράσει. Αυτή η αντίδραση είναι το φεμινιστικό κίνημα, ένα κίνημα πλατιά ανθρωπιστικό, που συμβαδίζει με κάθε απελευθερωτική ανθρωπιστική κίνηση κι ολοένα κερδίζει περισσότερη θέση στις συνειδήσεις που έχουν σπάσει τις αλυσίδες των προλήψεων και στις κοινωνίες που οργανώνονται επάνω σε δημοκρατικές βάσεις.

Γι' αυτό βλέπουμε τις αόριστες τάσεις, τις σπασμωδικές και περαστικές προσπάθειες της Γυναίκας, να παίρνουν μια οριστική μορφή, να διατυπώνονται σε πρόγραμμα καθορισμένο, τη στιγμή που το σάλπισμα της Γαλλικής Επανάστασης γκρεμίζει τον παλιό φεουδαλικό κόσμο και κηρύττει στην οικουμένη τα δικαιώματα του ανθρώπου. Και μέσα στον γενικό αναβρασμό, μέσα στη φρίκη και την αιματοχυσία, ακούγεται η φωνή της Γυναίκας, που ζητεί κι αυτή τα ανθρώπινα δικαιώματά της, ακούγεται το περίφημο φεμινιστικό κήρυγμα της Olympe de Gouges, που λέγει μεταξύ άλλων: «Ο νόμος είναι η έκφραση της γενικής θέλησης. Όλοι οι πολίτες, άντρες και γυναίκες, πρέπει να συντρέχουν στον καταρτισμό του, είτε απʼ ευθείας είτε με αντιπροσώπους των. Ο νόμος πρέπει να είναι ίσος για όλους».

[Αποσπάσματα από την ιστορική ομιλία της Αύρας Θεοδωροπούλου, 19 Απριλίου 1922, Αίθουσα Ελληνικού Ωδείου]

Μελίνα Βολιώτη